Η μινωική έκρηξη στη Σαντορίνη και το Πάριο χρονικό

        

Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν  εντατικές έρευνες από διάφορα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο για το ηφαίστειο της Σαντορίνης . Προσπαθώντας  να αποκρυπτογραφήσουν το παζλ της μεγάλης Μινωικής έκρηξης, μια ομάδα καθηγητών κι ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Άαρχους της Δανίας και των Γερμανικών Πανεπιστημίων Χαϊδελβέργης και Στουτγκάρδης κατόρθωσαν με ραδιοχρονολόγηση να ανακαλύψουν την χρονική στιγμή της μεγάλης έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης που συντελέστηκε στην Μινωική εποχή.

         Ένα κλαδί ελιάς θαμμένο μέσα στην πετρωμένη ηφαιστειακή τέφρα ήταν εκείνο που βοήθησε την επιστημονική ομάδα του ηφαιστειολόγου Βάλτερ Φρίντριχ να προσδιορίσει με απόκλιση λίγων ετών την χρονολογία της μεγαλύτερης ηφαιστειακής έκρηξης που έχει συμβεί στο χώρο της Μεσογείου καθώς έχει γίνει επίσης γνωστό ότι τέφρα από την έκρηξη έχει μεταφερθεί κι έχει αποθηκευτεί στους πάγους του Βόρειου Πόλου (να σημειώσουμε ότι κι εκεί η ραδιοχρονολόγηση της τέφρας συμπίπτει με την ανακάλυψη της επιστημονικής ομάδας).

         Σύμφωνα λοιπόν με την επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκυρο επιστημονικό  περιοδικό «Science» τον Απρίλιο του 2006, το κλαδί ελιάς που βρέθηκε είχε «θανατωθεί» από την τέφρα της έκρηξης μεταξύ του 1627 και 1600 π.χ με απόκλιση συν πλην 13 χρόνια περίπου. Η ανακάλυψη αυτή ήρθε επίσης να επιβεβαιώσει πανηγυρικά τα αποτελέσματα των ερευνών της ομάδας του καθηγητή Χρήστου Ντούμα που διεξάγει μέχρι σήμερα τις ανασκαφές στο Ακρωτήρι με απαράμιλλο σθένος και ζήλο που είχε με την μέθοδο της ραδιοχρονολόγησης προσδιορίσει την στιγμή της έκρηξης το 1640 π.χ περίπου από απολιθωμένα αντικείμενα που βρέθηκαν στο χώρο των ανασκαφών.

           Η ανακάλυψη των επιστημόνων δημιούργησε μεγάλη εντύπωση καθώς είχε ανατρέψει τις διάφορες θεωρίες που υπήρχαν  για την έκρηξη την οποία τοποθετούσαν στα 1500 π.χ  όπως εκτιμούσε και ο πρώτος που διεξήγαγε ανασκαφές στην Σαντορίνη καθηγητής Σπύρος Μαρινάτος αλλά και η διεθνής επιστημονική κοινότητα σε αντιστοιχία με τον αιγυπτιακό πολιτισμό και τις χρονολογίες από τα αγγεία που βρέθηκαν και τις πηγές του. Φαίνεται όμως ότι υπήρξε κάποιο λάθος σ’ αυτά τα στοιχεία και πλέον αυτό το κενό των 100 χρόνων περίπου καλούνται τώρα οι επιστήμονες να το επιλύσουν διορθώνοντας τα στοιχεία του Αιγυπτιακού πολιτισμού.

           Η έκρηξη του ηφαιστείου που θεωρείται από πολλούς η μεγαλύτερη τα τελευταία 10.000 χρόνια προκάλεσε ηφαιστειακό χειμώνα στο πλανήτη με πτώση της θερμοκρασίας τουλάχιστον ένα βαθμό, καταπλάκωσε με τέφρα πολλών μέτρων το νησί της Σαντορίνης ενώ η τέφρα ταξίδεψε και σκέπασε με λίγους πόντους μέρη της Ανατολικής Μεσογείου. Το χειρότερο βέβαια από όλα ήταν τα τεράστια παλιρροϊκά κύματα  που σηκώθηκαν εξαιτίας της καταβύθισης τμήματος ξηράς του νησιού τα οποία κατευθυνθήκαν προς όλο το Αιγαίο με καταστροφικές συνέπειες για τα γύρω νησιά και την Κρήτη.

            Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν καταγράψει στην ιστορική τους συνείδηση μια τέτοια μεγάλη καταστροφή που συντελέστηκε στον χώρο του Αιγαίου και είχε ανυπολόγιστες συνέπειες στην ζωή τους. Η νέα χρονολόγηση μας οδηγεί με αρκετή επιφυλακτικότητα βέβαια σε μια παλιότερη ανακάλυψη την οποία η διεθνής επιστημονική κοινότητα είχε λίγο πολύ με τον τρόπο της αγνοήσει.

            Ο λόγος για το «Πάριο χρονικό» ένα αρχαίο επιγραφικό σε μάρμαρο κείμενο που βρέθηκε στην Πάρο γύρω στα 1600μ.χ και τμήμα του σώζεται μέχρι και σήμερα. Σε αυτό λοιπόν το κείμενο απαριθμούνται ιστορικά -κάποια από αυτά θεωρούνται μυθολογικά κι όχι ιστορικά - γεγονότα με την σειρά  από την βασιλεία του Κέκροπα στην Αθήνα εως τον άρχοντα Διόγνητο των Αθηνών το πρώτο έτος της 129ης Ολυμπιάδας (264 π.χ ). Το Χρονικό της Πάρου έχοντας ως σταθερή αφετηρία την χρονολογία γραφής του το 264 π.χ  μας ενημερώνει για την απόσταση σε έτη που έχουν περάσει από σημαντικά γεγονότα του παρελθόντος.

ΤΟ ΠΑΡΙΟ ΧΡΟΝΙΚΟ

            Η μεγάλη λοιπόν σύμπτωση διαπιστώνεται όταν ερχόμαστε να μεταφράσουμε το αρχαίο κείμενο λίγο μετά το ξεκίνημα του όπου αναφέρεται στον Δευκαλίωνα, γνωστό ως τον διασωθέντα σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία από τον μεγάλο κατακλυσμό. Σύμφωνα λοιπόν με το Πάριο χρονικό από την βασιλεία του Δευκαλίωνα και την εγκατάσταση του φυσικά κοντά  στον Παρνασσό και την αρχαία πόλη Λυκώρεια μετά τον κατακλυσμό έχουν περάσει 1310 χρόνια μέχρι την εποχή που ήταν άρχοντας των Αθηνών ο Διόγνητος.(στο αρχαίο κείμενο αναφέρεται ακριβώς: ΑΦ’ ΟΥ ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ ΠΑΡΑ ΤΟΝ ΠΑΡΝΑΣΣΟΝ ΕΝ ΛΥΚΩΡΕΙΑΙ ΕΒΑΣΙΛΕΥΣΕ ).Αυτή η χρονολογία συμπίπτει με το έτος 1574 π.χ και φυσικά μας κάνει να σκεφτούμε πάρα πολλά ενδεχόμενα..

             Το πιο βασικό είναι πως αν το Πάριο χρονικό έχει κάποια ακρίβεια στην χρονολογική καταγραφή του ο κατακλυσμός του Δευκαλίωνα θα πρέπει να ταυτιστεί με τις φυσικές συνέπειες της  Μινωικής έκρηξης του ηφαιστείου της Σαντορίνης που προκάλεσε τεράστιες κλιματικές αλλαγές στην Μεσόγειο με κυρίαρχο φαινόμενο την δημιουργία παλιρροϊκών κυμάτων που πιθανόν κατέστρεψαν παράλιες πόλεις της Ελλάδος. Η χρονολογία που μας δίδει το Πάριο Χρονικό για την βασιλεία του Δευκαλίωνα στη πόλη Λυκώρεια του Παρνασσού είναι πάρα πολύ κοντά και φυσικά λίγο μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης που επαλήθευσαν οι σύγχρονοι επιστήμονες με την μέθοδο της ραδιοχρονολόγησης δηλαδή στο ευρύ πλαίσιο των ετών 1650 έως  περίπου 1580 π.χ .

               Αν το Πάριο Χρονικό είναι χρονολογικά  σωστό τότε η Μυθολογία αποκτά ιστορικό υπόβαθρο και θα πρέπει να επανεκτιμήσουμε και να εκτιμήσουμε  τις ιστορικές γνώσεις και μνήμες των αρχαίων Ελλήνων. Η ταύτιση επομένως ιστορικών γεγονότων με μυθολογικές αναφορές με την βοήθεια του Πάριου χρονικού γίνεται πλέον περισσότερο  ρεαλιστική. Οι ανακαλύψεις της Αρχαιολογίας θα επαληθεύσουν στο μέλλον τις όποιες σκέψεις. Όμως ήδη οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις αρχίζουν να φωτίζουν την προϊστορία της Ελλάδας  και η μυθολογία των κατοίκων της αποκτά  ιδιαίτερο ενδιαφέρον.  

ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΚΡΗΤΗ TV


ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΗΓΕΣ :
ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ WALTER FRIEDRICH